Thứ Sáu, 28 tháng 12, 2012

CÁ LINH MÙA NƯỚC NỔI QUÊ TÔI






Trong sách Tự vị tiếng nói miềm Nam, cụ Vương Hồng Sển đã kể về một giai thoại : “Vua Gia Long thất trận chạy đến Vàm Nao, An Giang để tìm đường ra biển thì bất ngờ có đàn cá nhỏ nhảy vào thuyền, nhà vua không đi nữa vì cho rằng hiện tượng đó báo trước điềm gở sẽ xảy ra. Đúng là quân Tây Sơn đã mai phục ở đó rồi. Để tỏ lòng tri ân loài cá , vua đã đăt tên cho chúng là cá Linh “.






Năm nào cũng vậy, đến tháng bảy , tháng tám âm lịch thì từ thượng nguồn sông Cửu Long, cá Linh non đầu mùa bắt đầu xuôi dòng về miền hạ để bắt đầu cuộc đời nổi trôi sông nước.Theo nhà văn Bình Nguyên Lộc, người miệt vườn kêu cá non nước ngọt đầu mùa là cá Lạc Mạ ( Mạ tiếng người Chăm Châu Đốc để gọi người Mẹ , ý chỉ cá con bị lạc mẹ).Cá Lạc Mạ ở những năm trước , vì nhỏ quá nên không có giá trị kinh tế, nhưng nó lại là một món ăn rất khoái khẩu của dân nghèo.


Cá Linh Lạc Mạ ( cá Linh non )


Còn ở những năm gần đây, hình như nhiều người biết đến món đặc sản tuyệt vời này nên giá cá đầu mùa rất cao, mỗi ký cá có khi giá đến 100.000.đồng . Người ta chỉ gọi là cá Lạc Mạ trong vòng một tháng đầu tiên. Sau đó theo dòng chảy cá lớn rất nhanh,những chú cá dần trở nên mập mạp thường được gọi bằng những cái tên Linh rìa, Linh ống…v…v…


Cá Linh non đầu mùa thường được đem chiên bột ăn với bún và rau sống, làm chả hay kho lạt dầm me , bữa cơm giản đơn của người dân miền tứ giác thêm ngọt ngào mùi phù sa đồng bằng châu thổ : bông điên điển vàng mơ, kèo nèo xanh, bông súng trắng kèm theo hương vị của một loại cá chỉ có ở quê nhà.





Nếu đã một lần về thăm Châu Đốc, bạn sẽ không quên tô canh chua cá Linh với các loại rau đồng nội,tươi ngon , vị chua của me sống dâu mùa , vị béo thơm của cá, vị nhân nhẫn của bông so đũa , vị ngòn ngọt , giòn giòn rất đặc trưng của bông điên điển, vị mằn mặn nồng thơm của nước mắm đồng cũng được ủ từ đặc sản cá Linh




QX đã chuẩn bị cho nồi canh chua như thế đó



Tô canh chua  khi đã nấu chín ( bông so đũa đã trở thành màu tím rồi các bạn ơi!)


Khi gió bấc hiu hiu, nước lũ từ từ rút xuống. Đây là thời điểm hàng đàn cá Linh già trên những cánh đồng ngập tràn nước lũ trước đó theo con nước vượt ra sông .Bấy giờ cá đã lớn cỡ đầu ngón chân, những nồi cá linh kho hầm với khóm hay với mía thường có mặt trong những mâm cơm mọi nhà. Dưới bàn tay của những người nội trợ khéo léo, cá Linh sẽ được kho rục cả xương, ngọt dịu mùi thơm khóm , mía ; dẽ bùi thịt cá vàng ngon ….



Dĩa cá Linh kho hầm với khóm và nước dừa của QX đấy, rục xương luôn rồi...các bạn có muốn biết mình đã kho như thế nào không???

Chừng đó thôi…chỉ chừng đó thôi …mà sao Châu Đốc quê tôi lại ngọt ngào thân quen quá đỗi. Dù có đi đâu, về đâu tôi sẽ không bao giờ quên tất cả những hương vị Cay, Đắng, Chua, Chát, Mặn , Nồng…hòa quyện mùi cá Linh đặc trưng mà nếu nhắm mắt lại tôi cũng không sao nhầm lẫn được. Những hương vị bình dị , mộc mạc ấy sẽ đi cùng tôi đến suốt cuộc đời…Hương vị của quê tôi…!!!

                                                                          Mùa lũ 2012
                                                                           Quyên xưa


Không có nhận xét nào: